Prawo nie wyklucza dokonywania ze świadczeń pracownika w jednym miesiąca potrącenia więcej niż jednej należności. Trzeba oczywiście pamiętać o tym, że przepisy ustanawiają ich hierarchię, a ponadto różnicują wysokość kwoty wolnej od potrąceń, w zależności głównie od rodzaju potrącanych należności.
Najpierw alimenty, później potrącenia dobrowolne
W sytuacji, gdy zachodzi zbieg potrącenia dobrowolnego (za zgodą pracownika) z egzekucją należności alimentacyjnej, wówczas:
- w pierwszej kolejności potrąca się sumy na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych w granicach trzech piątych wynagrodzenia (bez stosowania kwoty wolnej od potrąceń),
- dopiero po potrąceniu należności alimentacyjnej można dokonać potrącenia dobrowolnego, pamiętając o konieczności zachowania kwoty wolnej od potrąceń ustalonej na bazie minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dokonywanie potrąceń dobrowolnych jest możliwe, jeżeli pozwala na to kwota płacy pozostała po zrealizowaniu zajęcia komorniczego (czyli o ile zostanie zachowana kwota wolna od potrąceń właściwa dla potrąceń dobrowolnych). Górna granica potrąceń dobrowolnych nie została wszakże określona przez ustawodawcę, ale w ich przypadku obowiązuje „bezpiecznik” w postaci konieczności pozostawienia pracownikowi kwoty wolnej od potrąceń.
Ćwiczenia z płac – Jak w 2024 r. dokonywać potrącenia dobrowolnego przy zbiegu z egzekucją należności alimentacyjnej
🧮 Kalkulator Online – Kalkulator – Jak w 2024 r. dokonywać potrącenia dobrowolnego przy zbiegu z egzekucją należności alimentacyjnej
Jak w 2024 r. dokonywać potrącenia dobrowolnego przy zbiegu z egzekucją należności alimentacyjnej
➪ Kliknij i Sprawdź
Sprawdź praktyczne kalkulatory:
🧮 Kalkulator Online – Potrącenia z wynagrodzenia za pracę, za urlop i za chorobę
Jak w 2024 r. obliczyć potrącenie z wynagrodzenia za pracę, za urlop i za chorobę?
➪ Kliknij i Sprawdź
🧮 Kalkulator Online – Jak w 2024 r. obliczać potrącenia z wynagrodzenia pracownika przy zbiegu potrąceń z różnych tytułów (przy zbiegu egzekucji alimentacyjnej i niealimentacyjnej)
Jak w 2024 r. obliczać potrącenia z wynagrodzenia pracownika przy zbiegu potrąceń z różnych tytułów (przy zbiegu egzekucji alimentacyjnej i niealimentacyjnej)
➪ Kliknij i Sprawdź
🧮 Kalkulator Online – Potrącenia z umowy zlecenia
Jak w 2024 r. obliczyć kwotę potrącenia z umowy zlecenia?
➪ Kliknij i Sprawdź
Przykład
Pełnoetatowy 36-letni pracownik nieobjęty PPK (i niekorzystający z zerowego PIT), otrzymuje co miesiąc stałą pensję, której wysokość to 5.650 zł brutto. Jest uprawniony do podstawowych kosztów uzyskania przychodu i kwoty zmniejszającej miesięczne zaliczki podatkowe w wysokości 300 zł.
W maju 2024 r. komornik zajął jego pensję tytułem alimentów, nakazując dokonywanie z tego tytułu comiesięcznego potrącenia w wysokości 1.450 zł. Dodatkowo od lipca 2024 r. zatrudniony wyraził zgodę za potrącanie z jego poborów kwotę składki na grupowe ubezpieczenie na życie w wysokości 100 zł.
W opisanym przypadku, kwota łącznego potrącenia z wynagrodzenia za lipiec powinna zostać skalkulowana następująco:
| Wiersz / Poz. | Składniki | Działanie | Kwota |
| 1 | Wynagrodzenie za pracę + inne składniki płacy pracowniczej brutto | 5.650,00 zł | |
| 3 | Podstawa wymiaru składek społecznych | 5650 zł | 5.650,00 zł |
| 4 | Składka na ubezpieczenie emerytalne | 5650 zł × 9,76% | 551,44 zł |
| 5 | Składki na ubezpieczenia rentowe | 5650 zł × 1,5% | 84,75 zł |
| 6 | Składka na ubezpieczenie chorobowe | 5650 zł × 2,45% | 138,43 zł |
| 7 | Suma składek na ubezpieczenie społeczne | 551,44 zł + 84,75 zł + 138,43 zł | 774,62 zł |
| % PIT | Stawka procentowa podatku | 12% | |
| 8 | Koszty uzyskania przychodu | 250,00 zł | |
| 9 | Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych | 5650 zł – 774,62 zł (skł. społeczne finans. przez zatrudnionego) – 250 zł – 0 zł | 4.625,00 zł |
| 10 | Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę podatkową (na mocy złożonego PIT-2) | 300,00 zł | |
| 11 | Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem | (4625 zł × 12%) – 300 zł | 255,00 zł |
| 12 | Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 5650 zł – 774,62 zł (skł. społ. fin. przez zatrud.) | 4.875,38 zł |
| 13 | Składka zdrowotna (*skł. nie została obniżona do wyliczonego na liście podatku, gdyż od 2022 r. obniżenie stosuje się do kwoty zaliczki PIT obliczonej zgodnie z regułami z 31.12.2021 r.) | 4875,38 zł × 9% | 438,78 zł |
| 14 | Składka zdrowotna do odliczenia od podatku | 0,00 zł | |
| 15 | Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych | 255 zł po zaokrągleniu do pełnych zł | 255,00 zł |
| 16 | Kwota netto (przed pomniejszeniem o wpłatę na PPK) | 5650 zł – 774,62 zł – 438,78 zł – 255 zł | 4.181,60 zł |
| 17 | Wpłata do PPK finansowana przez pracownika | 0,00 zł | |
| 18 | Kwota netto pomniejszona o wpłatę na PPK fin. przez pracownika | 4181,6 zł – 0 zł – 0 zł + 0 zł | 4.181,60 zł |
Wyliczenia kwoty potrącenia: |
|||
| Finalna kwota wolna od potrąceń (dotycząca potrącenia niealimentacyjnego) ustalona na podstawie podanych wyżej informacji
Dokładne wyliczenie kwoty wolnej znajduje się w tabeli poniżej |
2.609,22 zł | ||
| Maksymalna (dopuszczona przepisami) kwota łącznego potrącenia alimentacyjnego (60% kwoty wyn. netto) | 4181,6 zł (netto) x 3/5 = 2508,96 zł | 2.508,96 zł | |
| Maksymalna kwota potrącenia dobrowolnego | [4181,6 zł (netto) – 1500 zł (alimenty) – 2609,22 zł (kwota wolna od potrąceń)] = 72,38 zł (wyższego potrącenia nie da się zrealizować, gdyż naruszyłoby to kwotę wolną) | 72,38 zł | |
|
Maksymalna kwota potrącenia dobrowolnego * maksymalnie z pensji w opisanym przypadku pracodawca na poczet składki na „grupówkę” może potrącić 124,17 zł (pozostałą kwotę 27,62 zł czyli różnicę między 100 zł a 72,38 zł pracownik może wpłacić np. do kasy firmowej, albo przelać na konto pracodawcy) |
[4181,6 zł (netto) – 1500 zł (alimenty) – 2609,22 zł (kwota wolna od potrąceń)] = 72,38 zł (wyższego potrącenia nie da się zrealizować, gdyż naruszyłoby to kwotę wolną) | 72,38 zł | |
| Łączna kwota możliwa do potrącenia, która nie przekracza maksymalnych progów potrącenia ani nie narusza kwoty wolnej od potrąceń | 1500 zł (alimenty) + 72,38 zł (potrącenie dobrowolne) | 1.572,38 zł | |
Poniżej wyliczenie finalnej kwoty wolnej od potrąceń: |
|||
| Wiersz / Poz. | Składniki | Działanie | Kwota |
| 1 | Minimalne wyn. brutto ustalone proporcjonalnie do wymiaru etatu | 4300 zł (płaca minimalna brutto) x 1/1 = 4300 zł (brutto) | 4.300,00 zł |
| 2 | Wpłata do PPK finansowana przez pracodawcę wliczana do podstawy opodatkowania | 0,00 zł | |
| 3 | Podstawa wymiaru składek społecznych | 4300 zł | 4.300,00 zł |
| 4 | Składka na ubezpieczenie emerytalne | 4300 zł × 9,76% | 419,68 zł |
| 5 | Składki na ubezpieczenia rentowe | 4300 zł × 1,5% | 64,50 zł |
| 6 | Składka na ubezpieczenie chorobowe | 4300 zł × 2,45% | 105,35 zł |
| 7 | Suma składek na ubezpieczenie społeczne | 419,68 zł + 64,5 zł + 105,35 zł | 589,53 zł |
| % PIT | Stawka procentowa podatku | 12% | |
| 8 | Koszty uzyskania przychodu | 250,00 zł | |
| 10 | Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych | 4300 zł – 589,53 zł (skł. społeczne finans. przez zatrudnionego) – 250 zł – 0 zł | 3.460,00 zł |
| 11 | Kwota zmniejszająca miesięczną zaliczkę podatkową (na mocy złożonego PIT-2) | 300,00 zł | |
| 12 | Zaliczka na podatek przed zaokrągleniem | (3460 zł × 12%) – 300 zł | 115,20 zł |
| 13 | Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 4300 zł – 589,53 zł (skł. społ. fin. przez zatrud.) | 3.710,47 zł |
| 14 | Składka zdrowotna | 3710,47 zł × 9% | 333,94 zł |
| 15 | Składka zdrowotna do odliczenia od podatku | 0,00 zł | |
| 16 | Zaliczka na podatek do przekazania na rachunek urzędu skarbowego po zaokrągleniu do pełnych złotych | 115,2 zł po zaokrągleniu do pełnych zł | 115,00 zł |
| 17 | Kwota netto | 4300 zł – 589,53 zł – 333,94 zł – 115 zł | 3.261,53 zł |
| 18 | Wpłata do PPK finansowana przez pracownika | 0,00 zł | |
| 19 | Kwota wolna od potrąceń | (3261,53 zł – 0 zł) x 80% | 2.609,22 zł |
